Vives o día a día, coas pequenas preocupacións da vida diaria. Estás acomodado nunha sólida rutina construída con esforzo despois de anos de traballo. Esta vida plácida semella ser o estado natural das cousas, e non debe haber nada que a poida derrubar. Pero existe unha delgada liña vermella entre esta situación e o terror, unha liña fráxil que, nalgúns momentos da historia, moitos se confabulan para rachar. Así lle pasa ao arquitecto Ignacio Abel, protagonista da última novela de Muñoz Molina -A noite dos tempos-. Está tan absorto e concentrado no seu universo persoal (a construcción da Cidade Universitaria, as pequenas liortas familiares, o seu amor clandestino) que non se decata dos sinais que chegan do exterior e que anuncian o completo desastre. Nas rúas de Madrid, nos meses previos á guerra civil, hai un encanallamento da vida diaria, un fermento de odio que vai contaxiando a convivencia.Os discursos encendidos, o patriotismo excesivo, a xustificación do terror e da morte como medios necesarios para un fin superior. En tódalas guerras hai un momento en que as palabras se converten en puñais. Palabras que alentan ao crime, que se torna respectable, heroico, necesario e lexítimo. Verbas que, unha vez formuladas, xa non se poden borrar, xerando unha onda expansiva de odio que ninguén se ocupa de frear.
Despois das arengas chegan os uniformes, as pistolas, os grupúsculos enfurecidos que enarboran a súa violencia contra dos contrarios, creando un clima de entusiasmo e pánico que inunda as rúas, unha atmosfera de borracheira e delirio que leva á percepción colectiva da confrontación como única saída. De súpeto, todo se trunca, a rutina diaria cesa bruscamente e o personaxe queda suspendido na incerteza, agardando que a axitación cese axiña para recuperar a vida de antes. Pero xa nada será nunca igual. Felix de Azúa sinalaba, nun artigo recente, que este clima de loucura colectiva é común nos prolegómenos de tódalas guerras. A última europea, a dos Balcáns, tamén tivo o mesmo comezo: euforia e estupidez sazonadas con agravio nacional, a ferida narcisista. Patrias ofendidas, aldraxes remotas, soños heroicos: nese caldo de cultivo fermenta o clima de guerra ata que a violencia semella inevitable. Máis, como sinalou o autor da novela, "é mentira que estivésemos abocados a un final así. Aquilo nunca debeu ter ocorrido".
No hay comentarios:
Publicar un comentario