A gripe A: o gran negocio

http://www.galiciahoxe.com/hemeroteca-web/gh/gripe-gran-negocio/idEdicion-2010-02-01/idNoticia-511773/

Na primavera do ano pasado declarouse en México un xermolo de gripe provocado por un novo tipo de virus: a gripe A (H1N1). A OMS puxo en marcha os mecanismos de alerta sanitaria e tentou, nun primeiro momento, impedir o espallamento da infección polo resto do planeta. As medidas de corentena e illamento non foron eficaces e moi pronto apareceron casos en diferentes puntos da xeografía. Dábanse as condicións para a produción dunha pandemia: tratábase dun tipo de virus novo, altamente contaxioso e transmisible entre as persoas. Era preciso alertar as autoridades de tódolos países para controlar a situación sanitaria e minimizar os danos.

O virus circulou polo hemisferio sur e provocou un elevado número de contaxios. Nos primeiros meses do verán xa sabiamos que se trataba dunha doenza benigna que provocaba menos complicacións e menor número de decesos que a gripe estacional. Mais, lonxe de modular a mensaxe, a OMS e os medios de comunicación continuaron a alimentar un pánico colectivo e levaron os gobernos do noso contorno a fornecer dispositivos sanitarios e a facer acopio de fármacos e vacinas, co ánimo de protexer a poboación dun risco que xa se sabía que non era tan severo. Durante meses, a xente viviu presa do medo, os gobernos desviaron parte do seu orzamento para a atención a esta ameaza, e os xornais fixeron un seguimento diario dos afectados. Entrementres, a industria farmacéutica empezou unha tensa carreira para dispor de fármacos antivirais e de vacinas. Chegaron as vacinas cando xa a doenza estaba en remisión. España mercou 37 millóns de unidades e non se utilizaron máis de tres; Francia adquiriu 94 millóns e agora non sabe que facer con tantas doses.

¿Por que razón a OMS non modulou o seu discurso, cando moitos profesionais sabiamos xa da benignidade da doenza e da desproporción da alarma creada? Agora empezamos a saber da forte dependencia da OMS do financiamento da industria, dos conflitos de interese que afectan ao comité de expertos (case todos teñen relacións contractuais coas farmacéuticas). O Consello de Europa iniciou unha investigación sobre a xestión da gripe A. Todo fai pensar que se xerou un alarmismo interesado. É imprescindible que se faga luz sobre este tema e a OMS terá que recuperar o seu prestixio, agora cuestionado, como máxima autoridade mundial en saúde pública.