Nacín nunha casa
sen libros. Os meus avós eran analfabetos funcionais. A escola pública foi para
mín un territorio liberador, que me permitíu acceder á cultura e á
formación. Naqueles escuros anos setenta
o ensino público facilitou que moitos rapaces do rural tivésemos un destino
distinto ao dos pais, lonxe da estada e da emigración. Coñezo de primeira man
a importancia da educación como factor
de equidade e integración.
Os poderes públicos
teñen a obriga de manter e mellorar o sistema público como elemento
clave do Estado de benestar. Mais non é así. Os actuais gobernantes aplican con
insania as súas políticas de recortes sobre os centros públicos mentres o
ensino concertado tivo un incremento dun 30% de fondos nos últimos cinco anos.
Asistimos a unha radical ruptura do
pacto social que potenciou a emenxencia e o desenvolvemento dos servizos
públicos de cobertura universal. Hoxe vemos como, desde propio poder, están
a executar o seu desmantelamento.
A editorial Laiovento (dirixida polo meu amigo
Francisco Pillado) editou hai pouco un libro excelente -Educación: dereito ou mercadoría-,
coordinado pola pedagoga Mariló Candedo,
no que os autores fan un repaso das diferentes medidas adoptadas polos gobernos
central e autonómico, que están a provocar unha auténtica contrarreforma
educativa, que nos conduce a tempos pretéritos, que xa criamos superados. Estamos diante dun cambio de modelo, afirma
Mariló Candedo, que utiliza “a crise económica como coartada perfecta para
colocar verdadeiras cargas de profundidade nun modelo educativo que conseguiu logros indiscutibles en termos de
igualdade de oportunidades e equidade social”.
A estratexia
aplicada é a mesma que na sanidade: recortar,
desprestixiar e privatizar. Ese é o modus
operandi das políticas neocon que
aplican os actuais gobernantes. As medidas adoptadas, tal como se relata no
libro, seguen os ditados de organismos, como o BCE e o FMI, que posúen o control a escala
internacional. Mais introducen dous elementos diferenciais: a forte presenza da Igrexa, que ve aumentados os seus
privilexios, e a orientación recentralizadora,
dacordo co seu modelo de Estado, que pretende reducir o papel das autonomías.
O ministro Wert impón con soberbia a súa lei sen propiciar acordos cos outros partidos
e coa oposición frontal da comunidade educativa. O discurso oficial centra o
seu foco nas deficiencias do sistema: o
fracaso escolar, o abandono precoz, a escaseza de alumnado excelente, a sobretitulación,
os baixos resultados no informe PISA, a falta de competencia en linguas
estranxeiras. Non se reflexiona sobre a educacion que se precisa para enfrontar
os retos do século XXI, mais usan este
argumentario para recortar de forma drástica os orzamentos e substraer á
educación pública recursos materiais e
humanos de xeito radical. Están a executar unha auténtica contrarreforma educativa que nos
devolve aos tempos da desigualdade, cando os fillos dos pobres sabían que nunca
chegarían á Universidade, pois o seu destino “estaba escrito no código
xenético”, tal como afirmaba Rajoy de mozo, cando se manifestaba como un
entusiasta defensor da desigualdade natural dos seres humanos.
PD: A “Alianza Social Galega” convocou mobilizacións en toda Galicia o día 27 de febreiro, para esixir o cese
dos recortes e reclamar outras políticas para saír da crise, que non castiguen
máis á cidadanía e os traballadores.
