A chegada de Núñez Feijóo á presidencia da
Xunta de Galicia non foi unha boa noticia para o idioma, para as editoriais do
país nin para os medios de comunicación en galego. A utilización do presunto “conflito linguïstico” como baza electoral
alimentou un problema inexistente arredor do idioma, favorecendo unha confrontación
artificiosa, innecesaria e prexudicial. Logo veu o tempo dos recortes e o
goberno galego aplicouse con esmero: rebaixou drasticamente os orzamentos para
a protección da lingua, para promover a industria editorial e para favorecer os
medios de comunicación en galego.
 | |
| Imaxe: Xoán Piñón |
Así é que o galego recibe hoxe en día menos dun terzo das axudas que tiña hai 20 anos (só 5.4 millóns de euros para a
promoción do galego en 2014, cando en
1993 eran 17.2). Tamén rebaixaron as axudas ás editoriais (mediante a compra de
libros para as bibliotecas públicas) de forma radical. As editoriais máis
potentes (Galaxia, Xerais) pasan serias dificultades, mentres as máis modestas sobreviven con problemas. Os medios de comunicación en galego víronse desamparados polo poder.
Pechou Vieiros, A Peneira e o semanario A
Nosa Terra que, despois dunha longa traxectoria (1977-2010), tamén deixou
de estar presente na rede en 2011. Tempos
Novos (revista mensual da que teño a honra de ser socio fundador) resiste contra vento e marea, desde 1997.
Pechou Galicia Hoxe, o único xornal editado exclusivamente en galego. Comezou a súa
andaina en 1994 coa cabeceira O Correo
Galego e rematou a edición en papel en xuño de 2011. O seu director, o meu
amigo Caetano Díaz, escribiu un artigo (“A sangue frío”) no seu último número no que dicía: “Coa chegada a Monte Pío do ‘señor das
tesoiras’, no GH comezamos a escribir a crónica dunha morte anunciada.
Consúmase hoxe -mentres o señor Núñez Feijóo entrega ufano as medallas
Castelao, símbolo de galeguidade- o asasinato a sangue frío, con aleivosía e a
pleno sol, dun periódico pequeno pero crítico".
Por fortuna as tesoiras e a mordaza aínda non chegaron á rede, de xeito que,
nos últimos anos, xurdiron espazos de liberdade que procuran elaborar e
difundir información veraz, alimentar o pensamento crítico e promover a cultura
propia. A Asociación de Medios en Galego (AMEGA) agrupa a moitos proxectos
comprometidos coa verdade e co país. O traballo e o esforzo de numerosos
colaboradores manteñen estas fiestras abertas, mentres o apoio económico da
Xunta vai dirixido a medios máis próximos ao poder.
Neste panorama tan difícil tamén hai xente valente
que se atreve a botar a andar unha nova publicación en papel. A revista mensual Luzes xurde a finais de 2013 e vai xa polo seu sexto número.
Rivas e Pereiro (directores) e Iago Martinez (coordinador) recuperan a
traxectoria iniciada por Luzes de Galicia
(1985-1997), como unha proposta de periodismo insurxente para recuperar a fame
de xornalismo. Así o afirman os seus promotores na presentación do proxecto.
 |
| Portada do número seis de Luzes |
Luzes de
Galicia, de vida corta pero intensa (teño agora mesmo
varios exemplares ciscados enriba da mesa), era unha publicación máis dedicada
á literatura e ás artes. A nova Luzes,
de magnífico formato e fermosa presenza, ten máis vocación pola reportaxe e a
información crítica. Permanece o seu espírito
irreverente a a invitación á rebeldía. Naquela primeira etapa publicou o mítico
texto de Lois Pereiro (Modesta proposición
para renunciar a facer xirar a roda hidráulica dunha cíclica historia universal
da infamia) no que o autor dicía que “sempre haberá novas vías para
resistir, para opoñernos e non ser submisos”. Nesta nova existencia van editando un
manifesto por entregas no que deixan ver o seu espírito rebelde e o sentido da
ironía. “Queremos coidar do xornalismo que di as cousas como foron, non como
convén”, dicían no primeiro número. “Nos laboratorios do poder xogan coa
alquimia das cifras e queren facernos crer que a merda axiña será ouro. Por
iso a primeira porta de saída está no rescate do sentido secuestrado das
palabras”. Isto afirman no seu sexto editorial. Benvidos a este país das
tebras. Longa vida a estas Luzes, tan necesarias para Galicia, para alumear un camiño novo.
No hay comentarios:
Publicar un comentario