jueves, 20 de marzo de 2014

As Áreas de Xestión Clínica: unha ameaza para a Sanidade Pública e a Atención Primaria


En Galicia Confidencial
En Nueva Tribuna


As Áreas de Xestión Clínica (AXC) promovidas polo goberno central representan, no caso de que cheguen a implantarse, un ataque contra o Sistema Sanitario Público e un serio risco para a súa sustentabilidade. Ademais contribúen a marxinar aínda máis á Atención Primaria (AP), en detrimento da equidade e a racionalidade do sistema.


O concepto da xestión clínica asociase tradicionalmente a dotar de máis capacidade de decisión aos profesionais, a mellorar a integración dos servizos asistenciais, ao traballo por procesos e á toma de decisións baseada na evidencia científica. O modelo que pretende impoñer o goberno non responde a estas formulacións; moi ao contrario, esta proposta vai dirixida a avanzar na privatización, utilizando a vía da microxestión de servizos asistenciais.

Pretenden cambiar o actual modelo sanitario, baleirando de contido e responsabilidade á Atención Primaria. A Lei Xeral de Sanidade asignou á  AP a función de xestionar e coordinar os procesos asistenciais e a atención dos pacientes no sistema. A  AP está orientada no noso país a prestar unha atención integral ao paciente, facilitar a accesibilidade aos servizos, coordinar os procesos asistenciais e traballar por programas priorizados. Coa novas Unidades preténdese trasladar estas funcións a unhas estruturas, as AXC, que serán controladas polas especialidades hospitalarias, dada a desproporción de poder existente na actualidade entre a AP e a hospitalaria. Hai que recordar que o presuposto de AP non alcanza o 15% do gasto sanitario, e que dende a aplicación dos recortes sanitarios se reduciu nun 16%, mentres que o hospitalario medrou un 2%. Non é razoable nin eficiente traspasar funcións propias do nivel primario (como a promoción, prevención, asistencia, coidados de enfermaría, rehabilitación, reinserción social, investigación e docencia) a unhas estruturas hexemonizadas polas especialidades hospitalarias, baleirando así de contido á AP.

Aínda que se publicitan como unha forma de mellorar a coordinación de servizos e de niveis, a realidade é que o fragmentan o sistema en múltiples entidades que deixan sen competencias á AP. As AXC substitúen as Áreas de Saúde que, segundo a Lei Xeral de Sanidade, teñen a responsabilidade de garantir a xestión integrada de todos os centros sanitarios a nivel territorial. No actual modelo a atención integral e o desenvolvemento de programas deberían estar coordinadas por AP. Coa implantación da Xestión Integrada xa deron o primeiro paso para o desmantelamento deste modelo ao eliminar as Xerencias de AP, que foron absorbidas polas Xerencias Hospitalarias, faena que agora pretenden rematar. Estas AXC poderanse desenvolver aplicando múltiples fórmulas organizativas (AXC -Centros de Saúde ou servizos hospitalarios-, Áreas ou Institutos de Xestión Clínica que agrupan a diferentes servizos ou unidades, EBAS, combinacións de estruturas de primarias e especializada etc), co que fragmentan o sistema e deixan a AP sen a posibilidade de controlar os procesos asistenciais.
 


Incrementan a burocracia, a irracionalidade e os gastos administrativos. A proposta de AXC inclúe o desenvolvemento de novas estruturas administrativas, pero mantendo as xerencias, xefaturas de servizos e equipos de AP. Todo isto multiplica as estruturas burocráticas, limita a xestión racional dos centros e xera conflitos e enfrontamentos de poder, co que se fai imposible o goberno do sistema, ademais de aumentar o gasto sanitario a expensas duns maiores custos administrativos.

 Favorecen a creación de modelos diferenciados dentro do sistema, e o incremento das desigualdades asistenciais, especialmente en AP. O carácter voluntario da adscrición ás novas unidades, o rexeitamento de gran parte dos profesionais a integrase, os contratos programa que diversifican a oferta de servizos e os incentivos vinculados ao aforro, favorecen o xurdimento de dous modelos diferentes dentro do sistema (os de Xestión Clínica e os de Xestión Tradicional). Está claro que se potenciará os que se vinculen ás AXC, marxinando os profesionais que non acepten a integración. Os centros de AP, que acepten transformarse en AXC, poderán ter carteiras de servizos propias, o que, xunto co a ausencia de planificación por necesidades e problemas, favorecerá o desenvolvemento de ofertas diferenciadas que respondan aos intereses das empresas ou dos profesionais que as integren, en detrimento das necesidades da poboación, co que se rompe coa equidade e se contribúe a incrementar as desigualdades e a irracionalidade do sistema.



En Galicia o actual goberno ten demostrado o seu nulo compromiso coa Sanidade Pública e coa AP. O severo recorte orzamentario castigou aos profesionais (un 14% menos orzamento de 2010 a 2014) e á AP: a reducción do gasto, a anulacion do Plan de Mellora e a posta en marcha das Xerencias Integradas anularon a capacidade de xestión deste nivel asistencial. As decisións deste goberno están orientadas á privatización crecente e a reforzar o hospitalocentrismo. Non se contempla a AP como eixo para o necesario cambio de modelo asistencial. Un goberno con tantos conflictos de interese coa sanidade privada non ten credibilidade para propoñer a estretexia da  xestión clínica na sanidade pública. O  proxecto de AXC que pretende implantar é unha decisión politica, e non só unha cuestión técnica ou xerencial como adoitan afirmar.

Ademáis, a modificación do Estatuto Marco do persoal estatutario, feita polo goberno central en xullo de 2013, pode representar unha ameaza seria no ámbito laboral.


Por todo o exposto consideramos que o PP, desde o goberno central e as autonomías onde goberna,  pretende utilizar este instrumento de xestión para fragmentar e afondar na privatización do sistema, favorecendo a creación de entidades empresariais acollidas ás novas formas de xestión privada (Lei 15/97) con presuposto propio e capacidade para competir. Pretenden desmantelar o sistema sanitario, crear un mercado sanitario interno que os neoliberais levan anos tentando desenvolver, facer cómplices aos traballadores sanitarios das políticas de recorte do gasto, e facilitar a entrada ao sector privado no sistema público. Ademáis anulan o modelo de saúde comunitaria, coordinado por AP, afondando na marxinación deste nivel asistencial ao que deixan sen ningunha capacidade de influencia, incrementando a burocracia, a irracionalidade e o gasto do Sistema Sanitario Público.

Por eso reclamamos: a paralización da implantación das AXC  tal como se está facendo, a recuperación das Xerencias de AP, a restauración dos orzamentos da sanidade pública, e o impulso dun amplio debate social para frear o desmantelamento dos servizos públicos que están a realizar os actuais gobernantes desde o propio poder. 

Manuel Martín García. Presidente da Federación de Asociacións para a Defensa da Sanidade Pública.
Pablo Vaamonde García. Médico de familia. Exdirector xeral de Asistencia Sanitaria do Sergas. 

Galicia, 20 de marzo de 2014.


7 comentarios:

  1. Insisto, para comprender de forma clara y meridiana el asalto a la sanidad pública, debemos leer el capítulo 5 "El mapa del tesoro de la sanidad pública" pag 179 a 220, del libro Piratas de lo Público de Antón Losada. En resumén, primero DETERIORAN la sanidad pública, con mentiras y campañas de difamación en medios de comunicación afines (que son practicamente todos). Segundo DESCAPITALIZAN la sanidad pública. Por último, DESMANTELAN la sanidad pública y se la regalan a sus amiguitos del alma; el negocio es el negocio.
    Como bien se encarga de recordarnos Antón Losada, la sanidad pública española una historia de éxito (pag 199 a 208), nunca se hizo tanto con tan poco.
    NO PASARÁN.
    Que vayan de modernos esta derecha, la más casposa y reaccionaria de Europa, si no fuera trágico, sería para reirse. Mienten más que hablan.
    SALUD Y REPÚBLICA

    ResponderEliminar
  2. Y para llevar a cabo sus planes privatizadores, Rocío Mosquera ha nombrado a dedo, nada menos que 16 asesores, todos a favor de vender la sanidad pública a empresas privadas, según se desprende de artículos o entrevistas publicadas en los medios. No hay que ahondar mucho, se teclean los nombres en internet y algunos trabajan en clínicas u hospitales privados o tienen participación en negocios sanitarios, laboratorios o farmacéuticas. Con todo el descaro, la Conselleira de Sanidade no se corta, demostrando junto con Alberto Feijoo y allegados, ser los enemigos públicos de los gallegos. El enemigo "afincado" en casa que no hay manera legal de "deshacerse" de ellos y sus "interesados" planes.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. En el CHUAC la mayoría de los cardiólogos, están a favor de las Áreas de Gestión Clínicas, quién se opone es el personal de enfermería.
      La mayoría de esos cardiólogos NO SECUNDARON la huelga convocada por CCOO, CIG y CEMS-OMEGA

      Eliminar
  3. Han descubierto que la interacción entre médicos es buena, que existen pacientes crónicos, que también hay viejos, que hay que mejorar la eficiencia, que hay que ver lo bien que funciona la Cardiología, modelo a imitar donde los haya, etc.
    Que lleguen a convencer desde esa palabrería de la bondad de las AXC a pacientes es posible. Que lo pretendan con los médicos que trabajamos en el SERGAS es esperpéntico porque ni nuestros gestores ni la gran mayoría de nosotros somos unos recién llegados.
    Claro que se pretende la privatización. Es tan obvio que no merece la pena insistir en ello. Y no debe nunca confundirse la bondad del ejercicio privado con el negocio de privatizar lo público. La Medicina no debiera ser considerada como una industria de producción con sus clientes (sólo rentables como asegurados cuando están sanos), una industria en la que unos supuestos responsables que deben servir a la ciudadanía actúan como dueños fácticos del sistema a la hora de tomar decisiones de gran calado.
    Este post insiste en el perjuicio que se ha hecho y que irá a más en Atención Primaria. Efectivamente, vivimos un hospital – centrismo absolutamente paleto. Pero en el hospital también vemos crecer lo que precisamente apunta en contra de esa gestión integrada a la que tanto aluden: super-especialización, dispersión, compartimentación, burocratización excesiva, uso perverso de la estadística, priorización de servicios…
    No se tolera la crítica. No es extraño que haya coordinaciones de confianza y también que las jefaturas de servicio se hayan devaluado al máximo al primar también esa confianza de directivos (también ellos de confianza) frente a criterios profesionales. Y es que sólo desde la mansedumbre generalizada se puede cambiar un sistema como éste.
    ¿Quiénes podrían mejorar las cosas? ¿Los gestores que tenemos? ¿Los designados por ellos para coordinaciones y jefaturas? ¿Los jóvenes cuyo contrato depende de su docilidad? No parece creíble. Y, como se refleja en el post, si imponen esas Áreas, habrá dos modelos dentro del sistema; sabemos quienes saldrán peor parados en sus condiciones laborales.
    La perspectiva que se avecina es la misma a la que ya estamos acostumbrados: imposición pura y dura de un modelo, sin la mínima declaración de conflictos de interés por parte de quienes lo intentan… por nuestro bien, claro.
    Suscribo, a pesar de mi escepticismo, vuestras reclamaciones.

    ResponderEliminar
  4. Gustame un dos slogan que aparen no post "acude, infórmate, actúa". Penso que abondaría con "actúa". Todos sabemos o que pasa e o que hai que facer. Ninguén move un dedo para mais que teclar no ordenador ou cambiar a canle da TV.

    ResponderEliminar
  5. La Comisión Europea (CE) pone en duda la mayor eficiencia de sistemas de colaboración público-privada. Desde el organismo continental se apunta a la falta de evidencia de su mayor eficiencia, un aspecto que considera prioritario antes de recomendar su aplicación.
    las recomendaciones pasan por una mejora en los sistemas de evaluación para que se reúnan, analicen y publiquen los datos tanto de los centros públicos como de las iniciativas público-privada de una forma estandarizada, a fin de poder hacer una comparación objetiva de sus niveles de eficiencia. Además, piden que las partidas destinadas a estos proyectos se incluyan en el balance público y las cuentas; y que todos los procesos sean el resultado de un marco de negociación en la que también participen los médicos.
    http://www.redaccionmedica.com/noticia/la-ue-pone-en-duda-la-eficiencia-de-la-colaboracion-publico-privada-4216

    ResponderEliminar